XBB được đánh giá là biến thể virus SARS-CoV-2 có khả năng kháng miễn dịch cao nhất từ trước tới nay. Còn XBB.1.5 xuất phát từ biến thể phụ XBB, có đột biến nên dễ xâm nhập vào tế bào bình thường hơn, đặc tính lây lan cao hơn và cũng nguy hiểm hơn. Điều này được chứng minh khi khoảng cuối năm 2022, tỉ lệ nhiễm biến thể này ở Hoa Kỳ rất thấp, nhưng đến nay, chỉ sau chưa đầy 1 tháng, 40% số ca nhiễm Covid-19 ở đây đều là do XBB.1.5. Theo Tổ chức Y tế thế giới, XBB.1.5 là biến thể phụ dễ lây truyền nhất được phát hiện cho đến nay trong đại dịch.

Bác sĩ CKI Vũ Thị Sấu, phó trưởng khoa Truyền nhiễm, BVĐK tỉnh Thái Bình:  "XBB phát hiện từ tháng 11/2022 tại Ấn Độ sau đó lan ra các quốc gia trên thế giới. Tốc độ lây lan nhanh nhưng hiện chưa ghi nhận sự tiến triển nặng của biến chủng này. Vaccine vẫn thể hiện hiệu quả trong vai trò giảm diễn biến nặng và tử vong."

TS. Angela Pratt, trưởng đại diện WHO tại Việt Nam:  "Tiêm vaccine phòng Covid-19 đầy đủ, đúng lịch đặc biệt quan trọng đối với các nhóm có nguy cơ cao, bao gồm: người lớn tuổi, nhân viên y tế, người bị suy giảm miễn dịch, người có bệnh nền, giáo viên, phụ nữ mang thai và những người lao động thiết yếu. Trong những tuần tới đây và đặc biệt là trong thời gian Tết Nguyên đán, chúng ta cần đảm bảo rằng cả người lớn và trẻ em đều được bảo vệ, hệ thống y tế có thể tiếp tục hoạt động tốt và nền kinh tế xã hội có thể tiếp tục mở."

Các chuyên gia y tế nhận định, XBB.1.5 chưa phát hiện tại Việt Nam, nhưng sự gia tăng đi lại trong giai đoạn Tết Nguyên đán, cùng với các nước mở cửa đường biên, biến thể này chắc chắn sẽ xuất hiện. Dựa trên phân tích và kinh nghiệm từ việc đánh giá tình hình dịch tễ của các quốc gia khác, trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, số ca mắc mới Covid-19 sẽ tương đối ổn định. Tuy nhiên, sau Tết khoảng 15-30 ngày sẽ thấy được sự khác biệt rõ ràng. Nguy cơ bùng phát dịch không chỉ tăng cao do nhu cầu giao thương du lịch tăng, mà hiện còn là giai đoạn thời tiết thay đổi bất thường, tạo điều kiện thuận lợi cho các dịch bệnh truyền nhiễm lây lan.

Trước những diễn biến khó lường của dịch bệnh, Bộ Y tế chỉ đạo các cơ quan liên quan đẩy mạnh việc giám sát tại cửa khẩu, các cơ sở y tế và trong cộng đồng, tăng cường giải trình tự gen nhằm xác định biến thể và những biến thể phụ đang lưu hành. Cùng với đó là nâng cao nhận thức của người dân, phát huy vai trò của cả cộng đồng trong việc làm chậm quá trình lây truyền của loại virus nguy hiểm này.

Hà My