"Có bằng chứng cho thấy thực sự Trung Quốc đã lấy cát đen từ lãnh thổ của chúng tôi, khai thác rồi dùng nó để thực hiện các hoạt động cải tạo, đặc biệt là ở quần đảo Trường Sa, nơi các hoạt động bồi lấp đã gần được hoàn thành”, ông Yasay cho biết trong một cuộc họp báo của Thượng viện Philippines hôm 24/8.

Theo ông Yasay, thông tin này được phát hiện dựa trên tin tức từ cộng đồng tình báo, cơ quan an ninh của chính phủ và lực lược đặc nhiệm biển Tây Philippines (Tây Philippines là cách Manila dùng để gọi Biển Đông), tờ Rappler cho hay.

Tuy nhiên, ông Yasaykhông tiết lộ vị trí chính xác và thời gian mà Trung Quốc được cho là lấy cát từ “lãnh thổ Philippines”. Một cuộc điều tra cụ thể cũng chưa được thực hiện. "Chúng tôi sẽ rất vui khi xem kết quả điều tra của Thượng viện về vấn đề này”, ông Yasay nói.

Trong cuộc họp, Thượng nghị sĩ Richard Gordon hỏi Ngoại trưởng Yasay về "thái độ" của Philippines khi Trung Quốc "lấy đi đất của Philippines, theo nghĩa đen, chứ không phải chỉ những tuyên bố chủ quyền”.

Nhà ngoại giao hàng đầu Philippines đáp: “Hành vi này đặc biệt vi phạm sự toàn vẹn lãnh thổ và quyền chủ quyền của Philippines. Nếu họ làm như vậy, chúng ta có quyền bảo vệ lãnh thổ, chống lại sự xâm nhập đó”.

Trung Quốc đang xây dựng các đảo nhân tạo phi pháp ở Biển Đông với mưu đồ tuyên bố quyền kiểm soát thực tế tại các vùng biển tranh chấp. Bắc Kinh còn xây dựng các cơ sở hạ tầng như đường băng, nhà chứa máy bay - động thái được giới chuyên giá đánh giá là nhằm mục đích quân sự hóa Biển Đông.

Trung Quốc ngang ngược tuyên bố chủ quyền với hầu hết diện tích Biển Đông bằng yêu sách "đường lưỡi bò". Trong phán quyết ngày 12/7 đối với vụ kiện mà Philippines khởi xướng từ năm 2013, Tòa Trọng tài cho rằng Trung Quốc không có cơ sở pháp lý để đòi quyền lịch sử với các nguồn tài nguyên bên trong yêu sách "đường lưỡi bò".