Thu hoạch ngao

Huyện Tiền Hải có 6 xã vùng biển nuôi ngao với diện tích lên đến 2.366 ha. Trong đó, gần 2.000 ha nuôi ngao thương phẩm và 374 ha ương giống ngao. Mặc dù hiện nay, con ngao không còn “ siêu lợi nhuận” như 5 năm về trước nhưng đây vẫn là đối tượng nuôi thả không thể thay thế tại các bãi triều ven biển. Chỉ tính riêng diện tích nuôi tại xã Đông Minh đã lên đến khoảng 320 ha với trên 400 hộ nuôi. Con ngao có đóng góp không nhỏ vào tỷ trọng kinh tế hàng năm của xã. Ông Vũ Trung Tiến - Phó Chủ tịch UBND xã Đông Minh, huyện Tiền Hải cho biết: “ Đối với xã Đông Minh thì phát triển nuôi ngao và nuôi trồng thủy sản chiếm 50% cơ cấu kinh tế của địa phương. Địa phương xác định, nuôi ngao là hướng phát triển chính. Bởi nó cho  giá trị thu nhập cao, giải quyết được rất nhiều công ăn việc làm, nâng cao đời sống của nhân dân”.

Trong quá trình nuôi trồng thủy hải sản những năm qua, con ngao đã khẳng định vị thế hơn hẳn trên mọi phương diện so với các con nuôi khác. Đặc biệt, những năm đầu mới triển khai từ 2009 - 2011, nhiều hộ đã giàu lên có của ăn, của để nhờ nuôi ngao. Tuy nhiên, từ năm 2013 đến nay, con ngao rớt giá cùng với dịch bệnh, môi trường ô nhiễm khiến người nuôi ngao gặp nhiều khó khăn.

Xã Nam Thịnh, một trong những địa phương có diện tích nuôi ngao lớn nhất tỉnh. Trải qua cuộc khủng khoảng năm 2013, diện tích nuôi ngao ở Nam Thịnh đã giảm đi phần nào. Nguyên nhân khiến cho con ngao và diện tích nuôi bị ảnh hưởng đó chính là thị trường tiêu thụ. Trước kia, khoảng 60 - 65% sản lượng ngao thương phẩm của huyện Tiền Hải được tiêu thụ tại thị trường Trung Quốc, 30% xuất khẩu sang EU và 10% tiêu thụ nội địa. Ngao thương phẩm xuất sang Trung Quốc chủ yếu qua đường tiểu ngạch, nhưng từ giữa năm 2012, Trung Quốc ngừng nhập khẩu ngao khiến giá thu mua giảm mạnh, chỉ bằng một nửa so với trước. Hiện chủ yếu là tiêu thụ nội địa và chuyển vào trong  miền Nam để xuất sang EU. Thời kỳ cao điểm, giá ngao từ 23.000 - 25.000 đồng/kg, hiện nay, giá giảm còn 10.000 - 11.000 đồng/kg. Có thời điểm ngao xuống dưới 10.000 đồng/kg, người nuôi ngao vẫn phải bán cho thương lái. Bởi ngao đã đến thời điểm thu hoạch, để lâu mật độ ngao quá dày có thể làm ngao chết hàng loạt sẽ còn thiệt hại nặng nề hơn. Ông Trần Văn Xương, thôn Đồng Lạc, xã Nam Thịnh, huyện Tiền Hải so sánh: “ Như những năm trước, trung bình tiêu thụ từ 50 -100 tấn/ ngày thì đến nay chỉ  vài chục tấn trong 1 ngày. Tất cả chi phí về đầu tư, về bãi đều tăng so với những năm trước mà giá bán ngao  không tăng một chút nào, thậm chí còn giảm đi 1/2, dẫn đến người nuôi ngao bị thua lỗ, kéo theo nhiều vấn đề đầu tư cho con ngao. Đầu tư lớn mà hiệu quả càng ngày càng thấp đi”.

Bà Hồ Thị Thắm, xóm 1, xã Nam Thịnh, huyện Tiền Hải chia sẻ cái khó của người nuôi ngao:“ Mỗi một thuyền ngao nếu bốc được 10 tấn, trừ chi phí đi chúng tôi lãi được một triệu. Nhưng có ngày chỉ bốc được 3 - 4 tấn thì coi như lấy công làm lãi. Thuyền là thuyền của nhà chứ nếu đi thuê thuyền nữa thì lỗ”.

Giá ngao ngày càng xuống thấp

Bên cạnh những khó khăn về thị trường tiêu thụ thì môi trường cũng là yếu tố ảnh hưởng đến việc nuôi ngao của người dân Tiền Hải. Theo những người nuôi ngao ở đây, nếu như ngày trước, ngao giống chỉ thả trong vòng từ 15 - 18 tháng đã có ngao thương phẩm cho thu hoạch thì nay do điều kiện môi trường nuôi kém “màu” nên phải nuôi từ 25-30 tháng mới được thu hoạch. Điều này đồng nghĩa với việc chi phí sản xuất và rủi ro cũng tăng lên. Trong 2 năm gần đây, hiện tượng ngao chết hàng loạt diễn ra ngày càng nhiều. Hàng nghìn ha ngao của Tiền Hải bị chết trắng xóa các bãi triều. Nhiều hộ nuôi mất trắng cả tỷ đồng chỉ sau một đêm. Ông Vũ Trung Tiến- Phó Chủ tịch UBND xã Đông Minh, huyện Tiền Hải cho biết: “ Trong tháng 5 và tháng 6 do thời tiết nắng nóng kéo dài nên nuôi trồng thủy sản ảnh hưởng lớn. Khi thời tiết nắng nóng, độ mặn nước biển dâng cao dẫn đến tỷ lệ ngao chết từ 12- 15 %.”.

Nghề  nuôi ngao ngày nay phải đối diện với nhiều khó khăn, nhiều rủi ro hơn 5 năm về trước. Vì vậy, các hộ nuôi ngao cần chủ động khắc phục mọi khó khăn, thực hiện việc nuôi thả, chăm sóc theo khuyến cáo của Ngành Nông nghiệp để có những vụ nuôi thắng lợi.

  Thu Trang