Nhưng câu chuyện bây giờ không phải là phía họ. Câu hỏi được đặt ra, tại sao, vào đúng thời điểm đó, họ được quan tâm nhiều đến thế? Câu trả lời là bởi tài năng chỉ là một vài phần, phần lớn là họ được “bơm” cho đúng “format” và những người có trách nhiệm “thổi” họ lên, không ai khác chính là các giám khảo truyền hình thực tế (THTT).

“Tài sản của hành tinh”

Nhắc lại chuyện mới nhất về Trọng Nhân để thấy rằng các giám khảo, khi “bung” ra những lời nhận xét có cánh, có lẽ họ không quan sát thị trường xung quanh và để cho những cảm xúc dâng trào không cần tiết chế. Và điều đó, là một sự thật không tốt cho một tài năng như Trọng Nhân.

Với màn chơi trống thăng hoa của Nhân, giám khảo Huy Tuấn nhận xét “Chú nghĩ rằng cháu bây giờ là tài sản quốc gia rồi”. Giám khảo Trấn Thành, trong cơn hưng phấn tột độ, cũng “thăng” thêm: “Tầm của con bây giờ không còn là tìm kiếm tài năng Việt Nam, con là con phải thi cuộc thi tìm kiếm tài năng của hành tinh này. Con là thiên hạ đệ nhất trống!”.  

Có lẽ khi nhận xét những điều ấy, cả giám khảo Huy Tuấn hay Trấn Thành chưa bao giờ biết đến tại Việt Nam hay nước ngoài đã có những tay trống trẻ tài năng như thế nào. Điển hình như La Cẩm Cường, tay trống 21 tuổi của nhóm rock Black Infinity, người đã ngồi vị trí này cả gần 10 năm nay. Cường “nhóc” cũng từng được xem là tài năng trống khi còn rất nhỏ.

Giám khảo Lý Quý Khánh “thể hiện chuyên môn” bằng cách quỳ lạy giám khảo khác để xin điểm

Ngay cả Trọng Nhân cũng là tài năng nhí đã được biết đến từ khá lâu, bởi hai năm trước Trọng Nhân cũng đã từng lên ti vi và chiến thắng bằng màn biểu diễn trống tại cuộc thi Nhí tài năng 2014 đình đám không kém. Nếu được xem là tài sản quốc gia thì tài sản này đã có từ hai năm trước.

Những câu nói trên không phải là ví dụ quá hiếm về cơn bốc đồng của giám khảo THTT trong vài năm gần đây.

Và những pha “hớ”, “lố”

HLV Tuấn Hưng từng nhận xét về phần thi Dệt tầm gai của ca nương Kiều Anh tại live show 3 Giọng hát Việt mùa 2, rằng: “Anh muốn em kết hợp giữa làn điệu chèo của em và âm nhạc hiện đại để tạo nên một điều gì đấy Việt Nam và cũng rất độc đáo” nhưng thật ra ca nương thì không hát chèo, họ hát ca trù mà thôi.

Cũng tại chương trình này, HLV Mỹ Tâm đã nhận xét về phần trình bày của thí sinh Kimmese trong ca khúc Ngỡ đâu tình đã quên mình rằng “Kimmese đã hát một bài Jazz rất hay” trong khi thí sinh này đã thể hiện rất tốt cách hát… RnB và Soul.  

Tất nhiên chưa thể khẳng định sự “lệch pha” này đại diện cho chuyên môn thật sự của những HLV có tên tuổi nhưng nó cho thấy sự thiếu cân nhắc của họ trong những lời nhận xét, mà điều này đã xảy ra rất nhiều trong xu hướng THTT hiện nay.

Nhận xét chưa xong, nhiều giám khảo còn bày thêm trò mà nhiều khi rất lố trên truyền hình. Trấn Thành ít nhất là 3 lần đã lạy thí sinh trên chương trình Thách thức danh hài khiến người trong cuộc đứng hình, còn người ngoài cuộc là công chúng xem xong cũng chỉ biết thở dài.

Hay mới đây, NTK nổi tiếng Lý Quý Khánh khi được mời làm giám khảo của Vietnam's Next Top Model cũng làm điều tương tự khi quỳ lạy giám khảo Thanh Hằng để xin cho một thí sinh đi tiếp vào vòng trong.

Nhiều người xem chương Vietnam Idol Kids mới đây cũng nhiều phen tá hỏa với cách phản ứng của giám khảo Văn Mai Hương, Tóc Tiên và Isaac. Giám khảo Văn Mai Hương thường xuyên hú hét, phấn khích quá đà khiến bọn trẻ chưng hửng không biết phản ứng thế nào. Tóc Tiên thì vừa nhận xét vừa… xốc lại áo. Isaac thì có chiêu đập đầu xuống bàn để thể hiện sự hứng thú khi xem bọn trẻ hát. Chưa kể họ có những nhận xét gần như không được tiết chế một cách chừng mực.

Trấn Thành lạy thí sinh trong chương trình "Thách thức danh dài" 

Giám khảo cũng bị “gặt lúa non”

Truyền hình thực tế đang trở thành một sân chơi mang tính quyết định sự nghiệp nghệ thuật của nhiều người, từ những thí sinh cho đến cả… giám khảo. Trong nhiều chương trình truyền hình âm nhạc sẽ thấy không thiếu những thí sinh nhảy cóc từ chương trình này sang chương trình khác. Thua cuộc này họ lại tìm cơ hội ở cuộc khác.

Các giám khảo cũng vậy, thậm chí có những chương trình họ ngồi cùng lúc 2,3 kênh.

Điều ấy cho thấy một sự thật rằng cho dù THTT bùng nổ nhưng “nhân sự” lấy đâu ra mà lắm thế. Có rất nhiều giám khảo giờ đã nhẵn mặt đến phát nhàm. Và điều này đã khiến cho những nhà sản xuất truyền hình nghĩ đến phương án mới: gặt lúa non.

Việc bộ 3 Văn Mai Hương, Tóc Tiên và Isaac ngồi ghế giám khảoVietnam Idol Kids đã cho thấy việc “trẻ hóa” giám khảo truyền hình là việc gần như là xu hướng tất yếu. Trước đó đã có những rục rịch như Sơn Tùng ngồi vị trí giám khảo khách mời của The Remix mùa 2, Trọng Hiếu (24 tuổi) ngồi ghế giám khảo vòng sơ loại của Vietnam Idols 2016.

Tiếp tới đây sẽ là Đông Nhi, Noo Phước Thịnh sẽ cùng ngồi ghế nóng tại Giọng hát Việt nhí.

Vấn đề được đặt ra là cho dù đó là những ca sĩ nổi tiếng nhưng vấn đề chuyên môn của họ thế nào khi ngồi ghế giám khảo, một vị trí vốn cần rất nhiều chuyên môn để thẩm định?

Thực tế đã cho thấy những giám khảo của Vietnam Idol Kids khá vui vẻ, hòa đồng nhưng thiếu chuyên môn. Họ nhận xét thái quá, cảm tính và nhiều lúc hăng quá đà. Màn “đấu võ mồm” giữa Tóc Tiên và Văn mai Hương liên quan đến đường đi sự nghiệp của thí sinh Thái Hải Thanh đã khiến cho thí sinh này chẳng biết làm gì và nó cho thấy các giám khảo này cũng vẫn còn khá “trẻ con”.

Hoặc như cô nàng Hari Won mới đây được chọn ngồi làm giám khảo chương trình Biến hóa hoàn hảo đã nhận không ít những phản ứng khi cô với vốn tiếng Việt không sõi và nhận xét thì rất chung chung kiểu như “Bạn cần cố gắng” hay “bạn làm thật tuyệt”.

Dư luận cũng đang đồn rằng Hari Won sẽ lại được ngồi ghế nóng trong chương trình Thách thức danh hài sẽ diễn ra vào tháng 10 tới.

Điều gì đang xảy ra với các giám khảo  THTT?

Câu trả lời rất dễ dàng: Họ đều “hot”. Hari Won “cặp” với Trấn Thành đã giúp cho nhà sản xuất kéo theo 15 triệu fan của hai người này. Isaac, Văn Mai Hương, Đông Nhi, Tóc Tiên, Noo Phước Thịnh hay Sơn Tùng M-TP cũng giúp nhà sản xuất nâng được đáng kể lượng rating chương trình của mình.

Còn chất lượng thì hạ hồi phân giải. Báo chí đã rất nhiều lần nhìn trực diện vào vấn đề chuyên môn của những người ngồi ghế nóng nhưng đáp lại vẫn là sự trượt dốc của chất lượng giám khảo, chỉ có độ “hot” là tăng cao.

Cho nên sẽ thấy những chương trình THTT người ta luôn cần những câu gây sốc, ngoa ngôn, những trò lố gây sốc…, những yếu tố mà ở ngoài đời thực chẳng có giám khảo nào thật sự dám nói hay dám làm như thế.

Nhạc sĩ Võ Thiện Thanh, người từng nói không với THTT nhưng sau đó cũng đã ngồi vào ghế nóng chương trình The Remix, đã tâm sự rằng “Thật ra khi ngồi vào đấy là tôi đơn giản chỉ muốn biết thật sự điều hấp dẫn của THTT là gì?”.

Và giờ thì chắc anh đã hiểu. Nhiều người đã từng tin rằng khi họ chấp nhận ngồi vào ghế nóng là họ sẽ thay đổi được điều gì đó về chuyên môn. Nhưng thực tế thì chuyện môn không thay đổi được bao nhiều và điều họ “nghĩ” trước đó giờ hầu hết đã trở thành “ảo tưởng”.

Trong bộ phim Phố Wall: Ma lực đồng tiền, nhân vật Gordon Gekko, tay chơi lọc lõi chứng khoán ở Phố Wall đã nói với đối thủ của mình rằng “Nếu anh ngừng nói dối về tôi, tôi sẽ ngừng nói sự thật về anh”. Ở một mặt nào đó, THTT cũng đang chứng kiến bản chất của câu nói này. Càng nhiều lời vuốt ve, phủ dụ, lệch sóng, tung lên mây thì thực tế bao giờ cũng ngược lại. Thật sự chưa một giọng ca nào đủ sức chinh phục thị trường bằng chất lượng giọng hát.  

“Nhưng bây giờ, nhà sản xuất lại không cho tôi chê, chỉ toàn phải khen thôi”, đó là một lời tâm sự ngán ngẩm của một vị giám khảo từng nói. Nếu là như vậy thì rõ ràng những giám khảo công tâm thật sự, đã ngồi nhầm ghế.