CCB Phạm Xuân Tởi – xã Quỳnh Hội, huyện Quỳnh Phụ thắp hương tại nghĩa trang.

Tìm được thông tin và đưa được phần mộ liệt sỹ Nguyễn Tiến Uẩn - người bạn đồng ngũ và chiến đấu cùng đơn vị về quê hương là niềm hạnh phúc nhất của CCB Phạm Xuân Tởi. Năm nay đã gần 70 tuổi nhưng năm nào, ông Tởi cũng vào Quảng Trị hai ba lần, đi đến các nghĩa trang để tìm kiếm phần mộ và thông tin chính xác nơi liệt sỹ đang an nghỉ để gia đình, người thân đưa về hoặc vào thăm viếng.

Ông Tởi đã tự nguyện cống hiến sức lực, thời gian và tiền bạc của bản thân để làm công việc đầy ý nghĩa này được gần 14 năm.

CCB Phạm Xuân Tởi – xã Quỳnh Hội, huyện Quỳnh Phụ xúc động cho biết: “Anh em chúng tôi có một lời hứa sau này, khi chiến tranh kết thúc, ai còn sống sẽ quay trở lại chiến trường xưa để tìm và đưa anh em đồng đội về quê hương”.

Hiện nay ông Tởi đã có thông tin của hơn 3.100 liệt sỹ. Họ là đồng đội của ông ở Đoàn Triệu Hải anh hùng và hy sinh ở chiến trường Quảng Trị. Đến nay, ông Tởi đã tìm và thông báo tới gia đình, đưa được hơn 30 liệt sỹ người Thái Bình trở về quê hương. Riêng xã Quỳnh Hội, cũng có 6 liệt sỹ được tìm thấy. Liệt sỹ Nguyễn Tiến Uẩn là một trong số đó.

Ông Nguyễn Tiến Sức – thân nhân của Liệt sỹ Nguyễn Tiến Uẩn ở xã Quỳnh Hội cho biết: “Gia đình rất biết ơn bác Tởi vì bác không chỉ cung cấp thông tin mà còn cùng gia đình vào Quảng Trị đưa hài cốt anh tôi về”.

Dẫu có nhiều cố gắng nhưng đã hơn 40 năm sau chiến tranh, cảnh vật nơi đồng đội hi sinh đã có nhiều thay đổi.  Nhiều người đã hóa thân vào đất, nước, nên việc tìm kiếm thông tin, phần mộ đồng đội và đưa đồng đội về với quê nhà của ông Tởi thật sự khó khăn. Ông và đồng đội trong đơn vị vẫn đau đáu một tâm niệm, nếu không đưa được đồng đội về quê hương, về với gia đình thì hãy đưa quê hương vào cho đồng đội. Vì thế, những người lính Trung đoàn 27, Đoàn Triệu Hải anh hùng năm xưa đã lấy nước sông Trà, muối Thái Thụy và đất ở trong vườn nhà liệt sỹ để vào lại chiến trường xưa, hòa vào dòng sông Thạch Hãn trước thành cổ Quảng Trị, gửi cho hương hồn đồng đội ở cuối dòng.

Ông Tởi cùng đồng đội vào viếng tại nghĩa trang ở Quảng Trị.  

CCB Phạm Xuân Tởi xã Quỳnh Hội, huyện Quỳnh Phụ cho biết thêm: “Tôi có hai quê hương, Thái Bình là quê cha và Quảng Trị là quê mẹ. Hàng năm tôi sẽ tiếp tục vào Quảng Trị đến khi nào không ngồi được tàu, được xe nữa để thắp hương cho đồng đội và tìm thông tin đưa các anh về”.

Có thể, sự trăn trở về những đồng đội chưa về được với người thân, ý thức về trách nhiệm và lời hứa với đồng đội trước khi ngã xuống đã trở thành động lực, sự chỉ dẫn để ông Phạm Xuân Tởi và rất nhiều cựu chiến binh khác hoàn thành sứ mệnh thiêng liêng của mình: Đưa đồng đội trở về đất Mẹ. Việc làm của ông góp phần làm tốt công tác đền ơn đáp nghĩa đối với những người đã hy sinh cho sự nghiệp đấu tranh giành độc lập, thống nhất đất nước.