Các cộng tác viên y tế thôn là những cánh tay đắc lực thực hiện tuyên truyền, vận động và chăm sóc sức khỏe nhân dân. Nhất là trong thực hiện các mục tiêu quốc gia về y tế, tuyên truyền phòng chống HIV/AIDS, phòng chống các dịch bệnh mới nổi… Khi có các đợt cao điểm về dịch bệnh, họ chính là những người gần dân nhất, ghi chép, báo cáo nhanh nhất tình hình của khu vực mình sống để trạm y tế, trung tâm y tế có biện pháp xử lý kịp thời.

Theo Quyết định số 75 ban hành năm 2009 của Thủ tướng Chính phủ, chế độ phụ cấp hàng tháng đối với nhân viên y tế thôn chỉ bằng 0,5 mức lương tối thiểu chung đối với các xã vùng khó khăn và 0,3 mức lương tối thiểu chung ở các xã còn lại. Tức là hiện nay, mức phụ cấp này ở Thái Bình chỉ rơi vào khoảng 345 nghìn đồng/người/tháng. Công việc vất vả, tốn nhiều thời gian mà chế độ phụ cấp chưa tương xứng là lý do chính khiến mạng lưới y tế thôn khó phát huy được tối đa hiệu quả.