UNESCO và Tổ chức quốc tế Pháp ngữ là hai tổ chức rất ít khi bày tỏ quan điểm về những vấn đề tranh chấp căng thẳng, nhạy cảm. Do căng thẳng tại Biển Đông vẫn tiếp tục khi hàng trăm tàu thuyền Trung Quốc, trong đó có nhiều tàu và máy bay quân sự, uy hiếp tính mạng các lực lượng chấp pháp và phá hoại tàu thuyền của Việt Nam khiến hai tổ chức quốc tế này đã lên tiếng thông qua Công hàm chính thức gửi Phái đoàn thường trực của Việt Nam tại Pháp. Công hàm lần này về vấn đề Biển Đông là sự kiện đặc biệt.

Công hàm của UNESCO đưa ra ngày 28-5 nêu rõ: "UNESCO cùng với Tổng thư ký Liên hợp quốc bày tỏ sự quan ngại trước việc gia tăng căng thẳng trong khu vực và đề nghị tất cả các bên liên quan kiềm chế tối đa và giải quyết tranh chấp bằng con đường hòa bình, thông qua đối thoại và tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Hiến chương Liên hợp quốc".

Và ngày 6-6, Tổ chức Pháp ngữ cũng có Công hàm gửi Phái đoàn thường trực của Việt Nam bên cạnh tổ chức này ngay sau cuộc gặp và làm việc của Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan với Tổng thư ký Tổ chức quốc tế Pháp ngữ Abdou Diouf.

Công hàm của Tổ chức Pháp ngữ ghi: "Tổ chức quốc tế Pháp ngữ ghi nhận Công hàm ngày 15-5 của Phái đoàn thường trực Việt Nam cùng Bản ghi nhớ liên quan đến những diễn biến gần đây tại Biển Đông. Tổ chức quốc tế Pháp ngữ bày tỏ sự quan ngại sâu sắc trước việc gia tăng căng thẳng trong khu vực và kêu gọi tất cả các bên liên quan kiềm chế tối đa và giải quyết tranh chấp bằng con đường hòa bình, thông qua đối thoại và tuyệt đối tuân thủ luật pháp quốc tế".

Đại sứ Dương Văn Quảng, Trưởng phái đoàn thường trực Việt Nam bên cạnh UNESCO và Tổ chức quốc tế Pháp ngữ cho biết: "Đây là hai tổ chức chuyên môn của Liên hợp quốc nên ít đề cập đến những vấn đề nhạy cảm, nhất là những vấn đề lớn nhạy cảm - đó là tranh chấp lãnh thổ. Tổ chức quốc tế Pháp ngữ là tổ chức chuyên về giá trị của ngôn ngữ, trong khi đó UNESCO chuyên về vấn đề văn hóa. Hai tổ chức chuyên môn nhưng đã trả lời Công hàm của Phái đoàn thường trực Việt Nam tại Pháp liên quan đến vấn đề nhạy cảm này, đó là tranh chấp lãnh thổ giữa Việt Nam và Trung Quốc. Đặc biệt, sự kiện này không chỉ là sự vi phạm trắng trợn chủ quyền của Việt Nam mà còn là sự đe dọa đối với an ninh khu vực cũng như hòa bình và sự phát triển của nền kinh tế thế giới".

Nội dung của hai Công hàm đều quan ngại đối với việc căng thẳng ngày càng gia tăng, yêu cầu các bên liên quan đàm phán và giải quyết bằng con đường hòa bình và tuân thủ luật pháp quốc tế. Đại sứ Dương Văn Quảng nói: "Đó cũng là điều mà Việt Nam mong muốn. Việt Nam yêu cầu, đầu tiên Trung Quốc phải rút giàn khoan khỏi vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam và hai bên sẽ thương lượng, tuyệt đối tuân thủ những nguyên tắc của luật pháp quốc tế".

Cùng với Công hàm gửi đến Phái đoàn thường trực của Việt Nam, UNESCO và Tổ chức quốc tế Pháp ngữ đã cho lưu hành Bản ghi nhớ của Việt Nam về tình hình trên Biển Đông giữa các nước thành viên của hai tổ chức này.