Thực hiện Thông tư  30 và mô hình trường học mới đã bộc lộ nhiều bất cập cần phải sửa đổi. Ảnh: Hồng Vĩnh.

Sửa đổi và áp dụng ngay từ năm học mới

Theo Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ, Thông tư 30 có tính nhân văn cao nhưng phải có lộ trình chuẩn bị. 

Bộ trưởng yêu cầu khi sửa đổi thông tư phải có tiêu chí chuẩn kiến thức, kỹ năng dễ nhớ, dễ thực hiện. Một số tiêu chí phải được lượng hóa. “Ví dụ, trước đánh giá học sinh rất chung chung, nay phải cụ thể để học sinh hiểu hôm nay tiến bộ hơn hôm qua chỗ nào. Có thể đánh giá theo thang bậc A, B,C,D không nhận xét “có tiến bộ". 

Bộ trưởng Nhạ yêu cầu thông tư phải xây dựng một số tiêu chí để giáo viên làm căn cứ đánh giá, nhận xét học sinh. Phần học sinh nhận xét lẫn nhau cũng chỉ ở mức độ nhẹ. Ông Nhạ khẳng định: “Sau khi sửa xong bộ sẽ gửi các sở tham giảo, cho ý kiến rồi mới ký và thực hiện ngay trong năm học mới”. 

Bộ tiếp tục đổi mới, thực hiện Thông tư 30 trên tinh thần giảm tải cho giáo viên, gây hứng khởi cho học sinh. “Sau này không quá cầu toàn đánh giá hàng ngày mà đánh giá hàng tháng hoặc 3 tháng để tổng hợp từng khía cạnh, năng lực của học sinh. Bộ ra chương trình khung, ngoài ra tạo điều kiện cho giáo viên có sự sáng tạo, linh hoạt khi đánh giá, nhận xét”.

Ông Phạm Ngọc Định, Vụ trưởng Vụ Giáo dục tiểu học nêu những hạn chế như: Giáo viên quá coi trọng việc ghi đánh giá, nhận xét vào sổ theo dõi chất lượng dẫn đến không có thời gian đầu tư nghiên cứu, giảng dạy; hiểu sai khái niệm đánh giá thường xuyên trên lớp và đánh giá định kỳ; nhiều giáo viên nhận xét rập khuôn; học sinh học dốt hơn; không có sự cạnh tranh trong học tập; tiêu chí khen thưởng không rõ…Ví dụ, khen thưởng theo “Thông tư 30 yêu cầu học sinh nổi trội mặt nào thì được khen thưởng mặt đó, rất cụ thể, rõ ràng. Vậy nhưng, có trường ở Hà Nội ghi là “Giấy khen từng mặt” thì thiếu trách nhiệm quá”.

Thay đổi lớn nhất của sửa đổi thông tư lần này là việc bỏ sổ theo dõi chất lượng thay vào đó là bản tổng hợp nhằm giảm tải cho giáo viên. Trước đây, giáo viên phải ghi chép đánh giá, nhận xét thường xuyên hàng tuần, hàng tháng vào sổ theo dõi chất lượng, nay giáo viên được quyền chủ động ghi vào bản tổng hợp cuối kỳ. Ngoài ra, thông tư sửa đổi cũng làm rõ khái niệm đánh giá định kỳ môn học, tiêu chí khen thưởng…

VNEN triển khai quá nhanh, máy móc, lệch lạc

Về mô hình trường học mới (VNEN), theo Bộ trưởng Nhạ, đây là phương thức dạy học mới được đánh giá tốt. Tuy nhiên, thời gian qua mô hình triển khai quá nhanh ở nhiều địa phương. Khi thực hiện quá nhanh, chỗ áp dụng máy móc, chỗ lại có sáng tạo đến lệch lạc trong điều kiện cơ sở vật chất không đồng bộ nên dẫn đến có những ý kiến trái chiều. 

Trong khi, triển khai một mô hình mới cần phải chọn nơi hướng dẫn, làm mẫu, đánh giá trước. Chưa kể, vẫn còn nhiều ý kiến, một lớp đang học chương trình đại trà lại chuyển sang chương trình VNEN thì thi lớp 10 theo chương trình nào vẫn chưa có câu trả lời. Bộ trưởng khẳng định tiếp tục ủng hộ sự tiến bộ, tích cực của mô hình trường học mới nhưng phải có hướng dẫn mới.

Báo cáo về việc sửa đổi hạn chế của mô hình trường học mới, Vụ  trưởng Vụ Giáo dục THPT ông Vũ Đình Chuẩn cho biết, khó khăn đầu tiên là sĩ số lớp học nhiều nơi quá đông. Nhận thức giáo viên không rõ bản chất của mô hình nên thực hiện rập khuôn, máy móc. Ghi nhận xét không chuẩn dẫn đến chuyện thầy cô lấy thước cũ đo vấn đề mới.

Góp ý vào mô hình trường học mới, đại diện Sở GD&ĐT tỉnh Thái Bình cho rằng, cần được chuẩn bị kỹ về đội ngũ, không chạy theo phong trào.