Góp phần cho chiến thắng lịch sử đó, không thể không nhắc tới những người con quê hương Thái Bình, đặc biệt anh hùng LLVT nhân dân Trần Văn Lai quê tại xã Vũ Đông thành phố Thái Bình đã lặng thầm hy sinh tuổi thanh xuân cho độc lập, tự do của Tổ quốc, mà đến nhiều năm sau đất nước thống nhất mới được sáng tỏ

Anh hùng LLVT nhân dân Trần Văn Lai (hay còn gọi Mai Hồng Quế, bí danh Năm U.Som) là cán bộ cách mạng thời kháng chiến chống Mỹ, được giao nhiệm vụ hoạt động trong lòng địch, tại cơ quan đầu não như Dinh Độc Lập (Phủ Đầu Rồng). Đóng vai nhà thầu khoán trong Dinh Độc Lập, dùng tên giao dịch là Mai Hồng Quế, tại đây đồng chí đã thu thập được bản đồ, họa tiết thiết kế xây dựng các công trình cơ quan đầu não của chính quyền Sài Gòn phục vụ yêu cầu hoạt động của biệt động Sài Gòn. 

Cuộc đời hoạt động cách mạng của ông có những thăng trầm, sóng gió. Có những lúc bị hiểu nhầm theo địch,.. đó là những năm tháng không thể nào quên. Và nay, Bảo tàng biệt động tình báo Sài Gòn – Gia Định ở số 145 đường Trần Quang Khải, phường An Định, Quận 1 thành phố Hồ Chí Minh –như một minh chứng sống cho những ngày đầy tự hào đó. 

Ông Trần Vũ Bình - con trai thiếu tướng tình báo Trần Văn Lai quê xã Vũ Đông thành phố Thái Bình tâm sự:

" Đây là một nghiệp đoàn trang trí nội thất Mai Hồng Quế. Trước đây cha Trần Văn Lai đã cùng với các cộng sự của mình làm ra nghiệp đoàn này. Thực chất nghiệp đoàn này là hội họp tình báo, tình báo lấy tin tức, tình báo cung cấp và tình báo làm việc. Giờ còn tất cả hiện vật ở đây"

Bảo tàng biệt động Sài Gòn là tâm huyết và tình cảm mà anh Bình muốn dành tặng, tri ân các chiến sỹ Biệt động Sài Gòn năm xưa. Đây cũng là nơi anh gửi gắm, bày tỏ tình cảm, sự khâm phục của người con sống trong thời hòa bình gửi tới người cha biệt động Trần Văn Lai (tức Năm Lai). Và nay, cháu nội anh hùng LLVT nhân dân Trần Văn Lai – tức cháu Trần Trọng Nhân, tuy mới là học sinh Trung học cơ sở, nhưng hằng ngày ngoài giờ lên lớp, cháu Nhân lại là người trực tiếp hướng dẫn giới thiệu tới khách tham quan du lịch ý nghĩa lịch sử những kỷ vật từ thời ông nội mình hoạt động trong lòng địch.

Lịch sử luôn song hành và trường tồn cùng dân tộc. Những cống hiến hy sinh của các chiến sỹ biệt động Sài Gòn – Gia Định luôn thắm đỏ trong màu cờ sắc áo của tổ quốc. Hôm nay, trên mảnh đất xã Vũ Đông, thành phố Thái Bình, nơi quê nhà anh hùng LLVT nhân dân Trần Văn Lai cũng đã và đang được trưng bày nhiều kỷ vật quý giá về giai thoại chiến sỹ tình báo Nam U SOM. 

Ông Trần Đức Vinh - Cháu ruột anh hùng LLVT nhân dân Trần Văn Lai, xã Vũ Đông, Thành phố Thái Bình xúc động chia sẻ:

"Thái Bình và xã Vũ Đông đã có một anh hùng, hiên ngang, kiên cường phục vụ tổ quốc, không sợ bất cứ hiểm nguy nào, đi vào sào huyệt của địch để thực hiện nhiệm vụ mà cách mạng giao phó"

Phải mất nhiều năm sau chiến thắng vang dội 30/4/1975, những hy sinh cống hiến của người anh hùng Trần Văn Lai cùng gia đình ông mới được sáng tỏ. Dù là Bảo tàng Biệt Động sài Gòn tại xã Vũ Đông thành phố Thái Bình hay Bảo tàng Biệt Động Sài Gòn – Gia Định tại thành phố Hồ Chí Minh, thì đều là những địa chỉ đỏ đầy sống động, mang  giá trị lịch sử nhắc nhớ chúng ta về những cống hiến hy sinh của thế hệ ông cha đã đổ bao xương máu, để có ngày hòa bình độc lập thống nhất hôm nay.

Mai Liên