Với Đảng bộ và nhân dân xã Thanh Tân, huyện Kiến Xương, hành trình 10 năm xây dựng nông thôn mới thực sự là cuộc cách mạng. Gia đình bà Nguyễn Thị Thoan, là một trong những hộ đầu tiên của thôn An Cơ Bắc tiên phong hiến đất xây dựng NTM. Mặc dù cổng, tường đã được xây kiên cố nhưng gia đình bà vẫn tự nguyện phá dỡ, hiến hơn 100m2 đất thổ cư để mở rộng đường. Đường đất năm xưa, hai xe tránh nhau còn khó, nay đã trở thành con đường rộng gần 6m, đi lại thuận tiện hơn rất nhiều. 

Bà Nguyễn Thị Thoan - xã Thanh Tân, huyện Kiến Xương: Trước này cỏ đến đầu gối đi lầy lội chúng tôi cũng mong được làm đường như thế này. Gia đình hiến đất gia đình không quản ngại, phá cổng phá tường.

Bà Trần Thị Nẩy - Trưởng thôn An Cơ Bắc, xã Thanh Tân, huyện Kiến Xương: Các gia đình sau khi người ta bằng lòng rồi các đoàn thể của thôn đã cử anh em đến từng gia đình nạo gạch xây dựng lại. Đến khi làm con đường đẹp đẽ như thế này người dân rất hài lòng.

Cứ như vậy, chẳng ai bảo ai, thấy người này hiến đất thì người kia cũng noi theo, tạo thành phong trào tự nguyện trong toàn xã. Người dân trong xã đã hiến hơn 5.200m2 đất, thu dỡ gần 3.000 mét tường dậu, phá dỡ hơn 100 cổng, bếp, công trình phụ vv…để xây dựng đường giao thông và công trình liên quan đến nông thôn mới. Dân chủ, công khai và sự nêu gương của cán bộ lãnh đạo đã giúp cho quá trình xây dựng nông thôn mới của xã về đích trước 2 năm so với kế hoạch. 

Đến nay Thanh Tân đã hoàn thành các tiêu chí xây dựng nông thôn mới nâng cao và đang tiếp tục phấn đấu xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.  

Ông Bùi Mạnh Hà - Chủ tịch UBND xã Thanh Tân, huyện Kiến Xương: Chúng tôi xác định dân chủ càng rộng thì tập trung càng cao, thông tin càng nhiều thì quyết định càng chính xác nên quy trình dân chủ quy định Nhà nước cũng có rồi: dân cần biết những gì, dân cần bàn những gì, dân kiểm tra những gì. Tất cả các chủ trương chúng tôi xuất phát từ thực tiễn được bàn thấu đáo trong cấp ủy, chính quyền, triển khai nhân dân họp bàn. Đặc biệt những quyền lợi sát sườn của bà con càng phải bàn kỹ.

Cũng giống như Thanh Tân, việc phát huy dân chủ ở cơ sở được cấp ủy, chính quyền xã Quỳnh Hải, huyện Quỳnh Phụ đặc biệt chú trọng. Người dân được triển khai, được tham gia ý kiến về những vấn đề quan trọng của địa phương. Các hoạt động quản lý đất đai trên địa bàn và đầu tư xây dựng các công trình phúc lợi công cộng đều được nhân dân bàn bạc, giám sát thực hiện. 

Bà Nguyễn Thị Liên – Bí thư chi bộ thôn An Phú 2, xã Quỳnh Hải, huyện Quỳnh Phụ: Nhân dân hưởng ứng tích cực, phát huy cao nguyên tắc tập trung dân chủ dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra. Tất cả đều do dân bàn, làm như thế nào dân quyết định, cấp ủy chính quyền tập trung chỉ đạo.

Nhờ mở rộng dân chủ nên ý thức, trách nhiệm của nhân dân được nâng lên, từ đó tích cực tham gia xây dựng kinh tế ở địa phương. Địa phương đã hoàn thành 15 tuyến đường trục xã và hơn 250 tuyến đường trục thôn, đường nhánh với tổng chiều dài 43km, tạo thuận lợi cho sản xuất phát triển. Góp phần nâng mức bình quân thu nhập đầu người của xã lên trên 50 triệu đồng/người/năm. 

Ông Phạm Văn Hải – Bí thư Đảng ủy xã Quỳnh Hải, huyện Quỳnh Phụ: Cái mấu chốt là phải vận dụng sáng tạo chủ trương đường lối vào hoàn cảnh cụ thể của địa phương. Quy chế dân chủ được phát huy, người dân được bàn bạc công khai và giám sát việc thực hiện của chính quyền nên tạo sự đồng thuận trong nhân dân, tạo khối thống nhất từ cán bộ, đảng viên đến quần chúng nhân dân. Cho nên tạo thành sức mạnh tổng hợp, chúng tôi thực hiện hoàn thành các nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội địa phương.

Sau hơn 20 năm thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở cho thấy nhận thức và thực hành dân chủ của cấp ủy, cơ sở được nâng lên rất nhiều. Người dân ngày càng thấy rõ vai trò của mình trong đời sống xã hội. Từ năm 2011 đến nay, tổng nguồn vốn huy động đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn của tỉnh là trên 22.200 tỷ đồng, trong đó nhân dân đóng góp hơn 3.600 tỷ đồng. Quan điểm dựa vào dân, lấy người dân là chủ thể trong xây dựng nông thôn mới là bài học thực tiễn để các địa phương của Thái Bình đạt được thành công. 

Theo PGS.TS Đào Duy Quát – Nguyên Phó Trưởng ban Thường trực ban Tư tưởng – Văn hóa Trung ương: Dân phải được biết cán bộ cơ sở phải cung cấp thông tin định kỳ và đột xuất cho nhân dân. Hai là hướng dẫn nhân dân thảo luận. Cái thứ ba dân kiểm tra. Thời kỳ 97-20 là trưởng thành nhanh nhưng không bền vững nó đẩy tới nhiều cái bức xúc bùng nổ xã hội. Lần này chúng ta thấy phát triển bền vững, lòng dân cũng rất ổn, ý chí nhiệt tình của đảng viên cán bộ rất tốt.

Bên cạnh đó, nhờ thực hiện tốt dân chủ ở cơ sở mà phương thức lãnh đạo, năng lực quản lý, điều hành của các cấp ủy, chính quyền và tác phong, lề lối làm việc của cán bộ, công chức cũng từng bước được đổi mới. Có thể khẳng định: Thước đo lớn nhất của việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở chính là lòng dân đồng thuận, an ninh trật tự được giữ vững, kinh tế xã hội phát triển. Thực hành dân chủ trở thành “chìa khóa” tập hợp khối đại đoàn kết và huy động sức mạnh tổng hợp, phát huy sức sáng tạo trong nhân dân.

Ninh Thanh