Một trong những nhân vật chúng tôi muốn nhắc đến, nhân dịp nước Nga tổ chức duyệt binh kỷ niệm 75 năm chiến thắng trong Chiến tranh Thế giới thứ II là ông Lý Phú San, người đã được truy tặng Huân chương Chiến tranh Vệ quốc hạng Nhất tặng Huy chương "40 năm chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại" và Huy hiệu của Lữ đoàn bộ binh cơ giới đặc biệt.

Ông Lý Phú San từng tham gia Quốc tế Cộng sản III, là đảng viên Đảng Cộng sản Pháp từ năm 1924.  Năm 1932, Chủ tịch Hồ Chí Minh giới thiệu ông đến Liên Xô học tại Đại học Cộng sản phương Đông song chiến tranh nổ ra và ông tình nguyện vào quân ngũ. Ông phục vụ trong Hồng quân đến tháng 4/1942.

Trước mộ cha, mẹ mình, chị Phượng con gái ông Sang đã rất tự hào về người cha thân yêu.  

Bà Lê Thị Phượng - Con gái chiến sĩ cộng sản Lý Phú San: “Buồn và nhớ, cảm giác cứ càng đến ngày chiến thắng phát xít Đức thì 9/5 hay ngày kỷ niệm cách mạng tháng Mười thì là con là cháu bao giờ cũng tưởng nhớ đến những người đã khuất. Và đặc biệt trong gia đình tôi có người cha đã từng cống hiến trong cuộc chiến tranh vĩ đại đó. Thì lúc nào đến ngày đó, tình thương và nỗi nhớ càng đậm đà hơn. Và không bao giờ có thể quên được cuộc đời gian truân của người chiến sĩ đã đứng lên bảo vệ tổ quốc. 

Niềm tự hào này còn được truyền lại cho người con trai của chị Phượng và là cháu ngoại của ông San. Với Mikhail, ông ngoại chính là hình mẫu hoàn hảo để cậu tìm đến mục tiêu lý tưởng và quyết đi đến cùng để thực hiện điều đó. 

Anh Mikhail Lê: Quả thực rất khó dùng ngôn từ để mô tả cảm giác của cháu. Một mặt đó là cảm giác tự hào vì cháu có một người ông như thế, đã tham gia chiến tranh (Vệ quốc vĩ đại). Điều quan trong là ông vẫn sống sót sau tất cả những điều khủng khiếp. Tuy nhiên mặt khác cháu chưa từng trải qua thời kỳ gian khó như vậy, không biết trực tiếp về ông nên không thể hiểu rõ những cảm giản gần gũi với ông sẽ thế nào. Đương nhiên cháu thực sự tự hào về họ song rất khó để mô tả cảm nhận thực sự về ông.

Năm nay, nhân kỷ niệm 75 năm chiến thắng Chiến Tranh vệ quốc vĩ đại, LB Nga khánh thành tổ hợp bảo tàng “Con đường tưởng niệm” gồm 1.418 bước, ghi lại lịch sử từng ngày, đêm của cuộc Chiến tranh Vệ quốc thần thánh và ông Lý Phú San nằm trong danh sách 7 chiến sỹ Việt Nam từng tham gia Hồng quân Liên Xô chiến đấu chống phát xít Đức được trang trọng đưa vào cơ sở dữ liệu của bảo tàng. Kho lưu trữ ảo này gồm dữ liệu của hơn 30 triệu người, được cập nhật thường xuyên. Khách thăm quan bảo tàng chỉ cần đánh tên họ là có thể tra cứu ảnh và tiểu sử tóm tắt của những người anh hùng đó. 

Nguồn TTXVN