Cần đánh giá tổng thể quy hoạch thủy điện vừa và nhỏ

Thứ 2, 26/10/2020 | 00:00:00
1,142 lượt xem

Sau sự cố sạt lở nghiêm trọng tại thủy điện Rào Trăng 3 làm 17 người chết và mất tích, dư luận đặt câu hỏi: “Liệu đây có phải là hệ lụy của việc quy hoạch ồ ạt các thủy điện nhỏ làm ảnh hưởng lớn đến vấn đề môi trường, vấn đề an toàn dân sinh vùng hạ du…”

Thủy điện Rào Trăng 3 được UBND tỉnh Thừa Thiên Huế cấp phép đầu tư tháng 11/2008. Đây là nhà máy thủy điện thứ 13 tại Thừa Thiên Huế. Dự án được xây dựng trên sông Rào Trăng, do Công ty TNHH Tư vấn xây dựng Trường Sơn làm chủ đầu tư, có công suất lắp máy 11 MW, tổng nguồn vốn đầu tư 290 tỷ đồng. Diện tích đất dự kiến sử dụng là 11,1 ha; trong đó diện tích khu vực lòng hồ là 8,8 ha. Đến năm 2016, Bộ Công Thương đã điều chỉnh Quy hoạch, nâng công suất nhà máy lên 13MW.

Theo các nhà khoa học, khu vực này đã được cảnh báo là có nguy cơ sạt lở rất cao. 


Giáo sư - Tiến sỹ khoa học Phan Văn Quýnh: “Với cái hẻm núi ấy mà không động chạm, không đào bới thì không có sạt lở. tôi đặt câu hỏi đầu tiên là có nên làm thủy điện ở đây không? Công suất thì không cao, giá thành không bao nhiêu, phá hoại môi trường, thiên nhiên. Nếu tính toán không chạy theo quyền lợi của các công ty nhỏ, lợi ích cá nhân thì người ta không làm”  


Sông Rào Trăng có chiều dài khoảng 26 km, có 4 dự án thủy điện được quy hoạch thành thủy điện bậc thang với 4 bậc. Tổng công suất lắp máy là 89MW đang xây dựng, sắp hoàn thành và đã đi vào hoạt động gồm: Thủy điện A Lin B1 (42MW); A Lin B2 (20MW); Rào Trăng 3 (13MW) và Rào Trăng 4 (14MW). Như vậy, trung bình cứ 6,5km sông Rào Trăng lại bị chia cắt bởi một công trình thủy điện. Việc nghiên cứu, lập quy hoạch thủy điện trên các lưu vực sông nhánh thuộc thẩm quyền của UBND các tỉnh, đây là một điều bất cập trong quy hoạch thủy điện nhỏ. 


Ông Đặng Hùng Võ – Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường: “trong quy hoạch của chúng ta chưa bao giờ tính quy hoạch theo con số lợi ích, tức lợi ích đạt được bao nhiêu so với chi phí phải bỏ ra. Ở đây tôi khẳng định chi phí quá lớn so với lợi ích đạt được. Bất cập ở cái thứ nhất là Trung ương không có hướng dẫn cho tỉnh, để tính trao thẩm quyền mà không trao các điều kiện để thực hiện. Kiếm tra thanh tra của cơ quan Trung ương so với cấp tỉnh là không có thì có nghĩa ngay từ khi quy hoạch phê duyệt kiểm tra dự án thấy không đạt thì phải loại bỏ đi”.


Rõ ràng, UBND các tỉnh nghiên cứu quy hoạch nhưng Bộ Công thương có vai trò tổ chức thẩm định, kiểm tra, giám sát vận hành. Vậy việc thẩm định được lấy ý kiến của các cơ quan liên quan cần thiết như Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Xây dựng,...làm cơ sở chỉ đạo các cơ quan chuyên môn có liên quan hoàn chỉnh quy hoạch để xem xét phê duyệt quy hoạch... đã được thực hiện nghiêm túc hay chưa?

Ông Đỗ Đức Quân – Phó Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo: “Từ năm 2016 đến nay theo chỉ đạo 13 của Bộ Chính trị, cũng như các chương trình của Chính phủ thì tất cả các dự án thủy điện nhỏ, liên quan đến rừng tự nhiên không được bổ sung trong quy định. Nếu được bổ sung thì chúng tôi đều kiểm soát chặt chẽ, rất kỹ các vấn đề liên quan đến rừng”

Từ năm 2017 đến nay, Bộ Công thương cũng chỉ đạo các địa phương không cấp phép, đưa vào quy hoạch những dự án dưới 3 MW. Về những cảnh báo ảnh hưởng của các thuỷ điện nhỏ từ phía Bộ Tài nguyên và Môi trường từ năm 2011, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có cảnh báo về tác động bồi lắng, ảnh hưởng rừng tự nhiên, dòng chảy và Bộ Công thương đã có lưu ý khi xem xét quy hoạch. Năm 2019, Bộ Công Thương cũng đã loại bỏ khoảng 400 dự án thủy điện vừa và nhỏ. Vấn đề hiện nay, Bộ Công Thương cần quản lý, giám sát, kiểm tra các thủy điện vừa và nhỏ đã xây dựng từ trước để đảm bảo an toàn so với quy định./.

Theo TTXVN

  • Từ khóa
Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Thái Bình: Dự thảo Quy định là bước đột phá trong công tác cán bộ
Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Thái Bình: Dự thảo Quy định là bước đột phá trong công tác cán bộ

Sáng 14/9, đồng chí Nguyễn Quang Dương, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Tổ chức Trung ương dự và chủ trì hội nghị trực tuyến góp ý vào dự thảo quy định về thẩm quyền, trách nhiệm của...